Dom murowany a szkieletowy. Porównanie rozwiązań konstrukcyjnych

Rozwój technologii wytwarzania materiałów budowlanych sprawia, że nowo wznoszone budynki mogą uzyskiwać coraz lepsze parametry użytkowe, a jednocześnie być bardziej przyjazne dla swoich użytkowników. Wszyscy, którzy decydują się na budowę domu jednorodzinnego, mogą wybierać pomiędzy tradycyjną technologią murowaną a lekkimi domami szkieletowymi. Oba rozwiązania bardzo różnią się od siebie, a wykonane w nich obiekty, choć zapewniają podobne efekty pod względem kosztów utrzymania czy wygody wymagają jednak zupełnie innego podejścia, zarówno na etapie projektowania, jak i prowadzenia prac. Przekonajmy się, jakie są wady i zalety budynków murowanych i szkieletowych.

Charakterystyka domów szkieletowych

Domy szkieletowe wykorzystują konstrukcję drewnianą, która może być wykończona na wiele różnych sposobów. Z zewnątrz budynek tego rodzaju można zarówno obłożyć elewacją z drewna, jak i zdecydować się na tynk czy okładzinę charakterystyczną dla tradycyjnych budynków murowanych. Drewniane domy szkieletowe są szczególnie popularne w krajach Europy Północnej. Buduje się je w chętnie zwłaszcza w Niemczech oraz krajach skandynawskich: Danii, Norwegii, Szwecji oraz Finlandii. Krajami, które najbardziej kojarzą się z budownictwem szkieletowym, są jednak Stany Zjednoczone i Kanada.

Konstrukcja domów szkieletowych jest stosunkowo lekka. Budynki takie mogą więc być wznoszone na niezbyt rozbudowanych fundamentach. W zależności od warunków gruntowych, rodzaju podłoża i jego nośności dom szkieletowy można postawić nawet na wąskich fundamentach wylewanych na gruncie, czy różnych rodzajach fundamentu punktowego np. belkach prefabrykowanych lub wylewanych umieszczonych na odpowiedniej głębokości.

Struktura domu szkieletowego to połączone ze sobą ściany z belek drewnianych, w których puste przestrzenie są wypełniane materiałem termoizolacyjnym. Najczęściej stosowane są płyty z wełny mineralnej, które gwarantują nie tylko dobre parametry, jeśli chodzi o współczynnik przenikania ciepła, jak i o zdolność do tłumienia hałasu. Do wykańczania ścian stosowane są zwykle dwie warstwy materiału, które układa się na zakładkę, by maksymalnie ograniczyć tworzenie się mostków cieplnych i strat energii.

Niezbędnym elementem domu szkieletowego jest także warstwa folii paroszczelnej. Jest ona układana wewnątrz budynku, a jej funkcją jest powstrzymanie przenikania i kondensacji pary wodnej do warstwy ocieplającej, co mogłoby zmniejszyć jej skuteczność, a nawet prowadzić do trwałych uszkodzeń. Ściany zewnętrzne są natomiast wykładane folią paroprzepuszczalną i wiatroszczelną. Daje ona możliwość odparowywania wilgoci, która może się gromadzić w strukturze ścian, a jednocześnie pozwalają na zabezpieczenie przed wychładzaniem wnętrza przez wnikający do środka wiatr.

Ściany zewnętrzne i wewnętrzne domu szkieletowego mogą być wykończone na wiele sposobów. Wiele osób decyduje się na połączenie w środku płyty OSB z okładziną z boazerii drewnianej, ułożenie suchych tynków lub okładzin z tworzyw sztucznych. Na zewnątrz używa się rozmaitych paneli albo drewna. Bardzo popularne jest też układanie tradycyjnych tynków lub okładzin z płytek ceramicznych, np. klinkieru.

Cechy domów w technologii murowanej

Dom murowany musi być posadowiony na klasycznych fundamentach w postaci ław lub ścian albo na płycie fundamentowej. W tym przypadku ciężar konstrukcji jest przenoszony przez dość masywne ściany nośne. Dostępnych jest wiele materiałów pozwalających na budowę domu w tej technologii. Znaczna liczba inwestorów korzysta z tradycyjnych cegieł lub pustaków, popularnością cieszą się jednak również wszelkiego rodzaju bloczki, np. z keramzytu czy gazobetonu, a także rozwiązania systemowe.

W przypadku domu murowanego możliwe jest stosowanie różnych technologii wykonywania ścian zewnętrznych. Można zdecydować się na wybór ściany jednowarstwowej, której wznoszenie wiąże się z krótszym czasem realizacji, lecz nieco gorszymi parametrami izolacyjnymi. Dostępne są też ściany trójwarstwowe, które są wprawdzie zarówno ciepłe, jak i dobrze tłumią dźwięki, jednak wymagają solidnego fundamentowania ze względu na swój ciężar. Inwestor może też zdecydować się na swoisty kompromis, jakim są ściany dwuwarstwowe.

Domy murowane są zwykle budowane z myślą o długim okresie eksploatacji. Konstrukcja domu w technologii murowanej jest bardziej odporna na obciążenia, w tym na napór wiatru czy osiadanie. Co ważne, większość technologii związanych z budową jest bardzo dobrze znana, nie ma wiec żadnych problemów ani z ekipą wznoszącą budynek, ani ze specjalistami potrzebnymi do ewentualnych remontów i konserwacji.

Dom w technologii murowanej oznacza też większy wybór dostępnych projektów. Ma to znaczenie nie tylko dla osób, które przykładają dużą wagę do estetyki i projektu architektonicznego budynku, ale również dla zainteresowanych budową na działce o nietypowych rozmiarach, np. bardzo wąskiej czy niezbyt korzystnie położonej względem stron świata.

Najważniejsze różnice między domami murowanymi a szkieletowymi

Najważniejsze różnice użytkowe między domem murowanym a szkieletowym dotyczą ich bezwładności cieplnej. Domy murowane rozgrzewają się dość wolno, jednak ogrzane akumulują ciepło, które oddają przez dość długi czas. Domy szkieletowe nagrzewają się bardzo szybko, jednak w równie szybkim tempie ulegają wychłodzeniu.

Z powodu swojej konstrukcji domy szkieletowe są mniej elastyczne pod względem możliwych zmian aranżacji wnętrz. Chodzi tu naturalnie o te elementy wystroju, których przenoszenie łączy się ze zmianą obciążenia ścian i podłóg. O wiele prostsze jest za to układanie różnych instalacji i zmiana ich przebiegu.

Sporą różnicą w eksploatacji budynków obu rodzajów można zauważyć również w akustyce. O ile w żadnym z budynków hałas dochodzący z zewnątrz nie będzie dużym problemem, o tyle pod względem rozchodzenia się dźwięków w środku domy murowane zyskują pewną przewagę.

Ważną różnicą między budynkami szkieletowymi a tradycyjnymi jest ponadto czas, w jakim mogą zostać ukończone. Domy szkieletowe buduje się szybko, a ze względu na znikomą ilość prac „mokrych”, można je wznosić również w niesprzyjających warunkach temperaturowych. W zależności od tego, czy dom szkieletowy powstaje na placu budowy, czy też przy budowie korzysta się z elementów prefabrykowanych, wszystkie roboty mogą być ukończone w czasie nieosiągalnym dla ekip stawiających domy murowane.

Szybki czas prowadzenia robót może być bardzo korzystny, wiąże się jednak również z pewną niedogodnością polegającą na dużej kumulacji wydatków w stosunkowo krótkim okresie. Dom murowany można bez problemów wznosić etapami, kończąc sukcesywnie poszczególne fazy robót. W przypadku domu szkieletowego taka sytuacja nie będzie możliwa. Wystawienie niedokończonej konstrukcji na działanie czynników atmosferycznych może prowadzić do trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń.